12.juni.2018

Nieuwe Arbowet, nieuwe boetes

Tot 1 juli 2018 biedt de vernieuwde Arbowet 2017 een overgangstermijn, maar per 1 juli 2018 moet u als werkgever toch echt de wet naleven. Er kunnen boetes worden opgelegd als die verplichtingen niet worden nagekomen. En waarschuwingen worden soms niet gegeven. Serious business dus!

Wat is de bedoeling van de nieuwe Arbowet?

De wijzingen in de Arbowet zijn kort gezegd gericht op:

1. het versterken van de betrokkenheid van werkgevers en werknemers bij de arbodienstverlening;

2. het verbeteren van preventie;

3. de randvoorwaarden voor het professioneel handelen van de bedrijfsarts.

In het verplichte basiscontract komen deze elementen samen. In mijn blog checklist basiscontract leg ik uit wat er minimaal in een basiscontract moet staan. En let op! De OR heeft een instemmingsrecht op het basiscontract.

Geen basiscontract: direct boete

Het basiscontract biedt de Inspectie SZW mogelijkheden tot toezicht en handhaving. De werkgever die niet beschikt over een basiscontract wordt bij constatering direct beboet en krijgt dus niet eerst een waarschuwing. Het wordt gezien als een zware overtreding van de Arbowet.

Reden hiervoor is dat het ontbreken van een basiscontract ertoe kan leiden dat een werknemer belangrijke zorg wordt onthouden. Hierdoor kan zijn gezondheid en duurzame inzetbaarheid gevaar lopen, vindt de wetgever. Of dat in de praktijk ook écht zo is, is uiteraard nog maar de vraag. Maar dit is hoe de wetgever er tegenaan kijkt en daar moet u het als werkgever mee doen.

De hoogte van de boete is afhankelijk van de omvang van het bedrijf, maar kan oplopen tot € 3000,- bij een werkgever met 500 werknemers. Is er wel een contract maar is het niet helemaal op orde, dan volgt wel eerst een waarschuwing. Daarna kan een boete opgelegd worden.

Nieuwe contracten vanaf 1 juli 2017 moesten al aan de nieuwe eisen voldoen. Bestaande contracten moeten per 1 juli 2018 op orde zijn.

Andere overtredingen werkgever: eerst waarschuwing

Alleen zaken op papier zetten is niet voldoende. De verplichte zaken moeten ook echt worden gerealiseerd in de praktijk. Zo moet er adequate toegang bestaan tot de bedrijfsarts in het kader van het open arbeidsomstandighedenspreekuur. Dit is een nieuw spreekuur dat de werknemer kan bezoeken zonder dat er al sprake is van verzuim. Adequate toegang betekent dat deze faciliteit kenbaar is voor iedere werknemer, er zonder toestemming van de werkgever gebruik van gemaakt kan worden en er geen onnodige drempels zijn wat betreft plaats en tijdstip van het consult.

Nieuw: boetes voor de bedrijfsarts

In het kader van kwaliteit van dienstverlening krijgt ook de bedrijfsarts nieuwe verplichtingen. Nieuw is dat ook de bedrijfsarts kan worden beboet. Bijvoorbeeld indien er niet goed wordt omgegaan met de regels rondom de second opinion. Een verzoek om een andere bedrijfsarts te raadplegen moet gehonoreerd worden, tenzij er zwaarwegende argumenten zijn om af te wijzen.

Betekent dit nu dat één enkele discussie over het wel of niet honoreren van een second opinion al leidt tot een boete van de Inspectie SWZ? Bijvoorbeeld omdat een boze werknemer daarover klaagt bij de Inspectie? Zo’n vaart zal dat naar mijn idee niet lopen. Ik houd er wel rekening mee dat deze boetemogelijkheid extra reden kan zijn voor de bedrijfsarts om een second opinion al snel toe te staan. En dit is voor u als werkgever extra reden om met uw arbodienst te praten over de invulling van de second opinion en afspraken te maken. Wordt er gewerkt met een poule van bedrijfsartsen? Of wordt er met vaste bedrijfsartsen gewerkt? Misschien heeft u zelf wel voorkeur voor de één specifieke bedrijfsarts? Dit kan allemaal worden vastgelegd in het basiscontract.