28.december.2016
Tien tips rond modelovereenkomst DBA
Bij iedere opdracht of samenwerking moet u als opdrachtgever de vraag stellen: hoe gaan we samenwerken? Doen we dat op basis van een (model)overeenkomst van opdracht met de zzp’er of gaan we voor een uitzendcontract, payrolling of detachering? Als u kiest voor de eerste optie – een modelovereenkomst met de zzp’er – dan zijn er tien aandachtspunten. We lichten alvast wat DBA tips van de sluier…
Tip 1: de modelovereenkomst is niet verplicht, maar wel een aanrader
Weet dat u eigenlijk helemaal niét verplicht bent om gebruik te maken van een DBA modelovereenkomst van de Belastingdienst. U mag ook een eigen overeenkomst van opdracht maken en gebruiken. U mag er zelfs voor kiezen om helemaal geen afspraken op papier te zetten. Al is dat laatste geen aanrader, omdat u dan wel een (bewijs)risico loopt.
Tip 2: kies het model dat bij uw situatie past
Er zijn twee DBA modelovereenkomsten beschikbaar: de modelovereenkomst waarbij er geen gezagsrelatie wordt aangenomen en een modelovereenkomst vrije vervanging. Deze twee begrippen raken ook de elementen van een echte dienstbetrekking, de arbeidsovereenkomst.
Naast de twee modelovereenkomsten zijn er inmiddels ook behoorlijk wat goedgekeurde voorbeeldovereenkomsten en branche-overeenkomsten gepubliceerd. Kijk wel goed of die bruikbaar zijn voor uw situatie.
Tip 3: pas op met wat u aanpast
U hoeft de modelovereenkomst niet letterlijk over te nemen. U mag delen gebruiken, artikelen toevoegen en aanpassen naar uw eigen situatie. Pas wel op met wat u aanpast en toevoegt. Beschrijft u bijvoorbeeld heel gedetailleerd de werkzaamheden, dan kan dat tot (uitleg)problemen leiden als het in de praktijk net even anders gaat.
Tip 4: neem het juiste kenmerknummer over
De modelovereenkomsten hebben een kenmerknummer gekregen; die vindt u terug in het begin van de overeenkomst. Als u een eigen overeenkomst gebruikt die is gebaseerd op één van de modellen, neem dan ook het kenmerk over. Zo kan de andere partij snel nagaan welk model gebruikt wordt én of alle verplichte onderdelen er wel in staan.
Tip 5: vergeet de geel gemarkeerde delen niet
De modelovereenkomst is niet in beton gegoten. In punt 3 stipte ik al aan dat u er vanaf mag wijken. Daar zit wel een ‘maar’ aan: als de geel gemarkeerde delen maar blijven staan. Let er ook op dat u in de overeenkomst geen afspraken opneemt die tegenstrijdig zijn met de geel gemarkeerde delen.
Tip 6: bewaar de overeenkomst goed
Het is een open deur, maar in de praktijk gaat het toch vaak mis. Documenten verdwijnen in het niets en bewijs dan maar eens dat u alles goed had geregeld. Dus: zorg voor een ondertekend exemplaar van de overeenkomst en bewaar deze overeenkomst goed.
Tip 7: controleer de naleving van de overeenkomst
Het opstellen van een overeenkomst is vaak het probleem niet. Daar zijn ook prima DBA specialisten voor die u kunnen helpen. Nee, het gaat om het naleven van wat er is afgesproken. Heel vaak gaat het er in de praktijk anders aan toe dan hoe het van tevoren was bedacht.
Als u bijvoorbeeld dagelijks instructies gaat geven aan de zzp’er, terwijl in de overeenkomst is opgenomen dat er geen gezag wordt uitgeoefend, dan begeeft u zich in de gevarenzone.
Tip 8: evalueer zelf ook periodiek de vorm van samenwerken
De wet DBA dwingt partijen om kritisch te kijken naar de vorm van samenwerking. Als de zzp’er – in werkelijkheid of in de loop van de tijd – op exact dezelfde wijze werkt als uw werknemer in loondienst… dan is het lastig om vol te blijven houden dat er sprake is van zelfstandig ondernemerschap. Hier gaat de Belastingdienst uiteindelijk ook op toetsen. Dus voorkom vervelende naheffingen en boetes achteraf en evalueer zelf ook periodiek de (vorm van) samenwerking.
Tip 9: kijk of er al een andere, goedgekeurde voorbeeldovereenkomst is
De Belastingdienst is druk bezig om alle overeenkomsten die ter goedkeuring aan haar worden voorgelegd, te beoordelen. Inmiddels is er een hele lijst van voorbeeldovereenkomsten en branche-overeenkomsten beschikbaar. Kijk dus eens op de site van de Belastingdienst, om te zien of er voor u een nuttige overeenkomst tussen zit. En staat uw ultieme overeenkomst er nog niet bij? U heeft – nu de handhaving van de DBA in de koelkast staat – nog de tijd om rustig af te wachten of er binnenkort een interessante voorbeeldovereenkomst bij komt te staan.
Tip 10: leg als het nodig is zélf een model voor aan de Belastingdienst
Wilt u toch iets meer zekerheid en niet afhankelijk zijn van voorbeelden van een ander, dan kunt u natuurlijk ook zelf een overeenkomst ter goedkeuring voorleggen aan de Belastingdienst. Houd er wel rekening mee dat het een tijdje kan duren voordat u de gewenste goedkeuring of zelfs maar een antwoord krijgt.
De wet DBA is er, is goedgekeurd én uiteindelijk zal er ook op worden gecontroleerd. Waar het exact heen gaat is nog niet helemaal helder, maar de gedachte achter de wet is duidelijk. Werkgevers moeten aan kunnen tonen dat de opdrachtnemers – waar ze geen loonbelasting en sociale premies voor betalen – stiekem geen (fictieve) dienstverband hebben. Dat kan door te voldoen aan een aantal regels. Daar vertel ik u meer over in dit blog artikel.