27.juni.2017
Toezichthouden: geen kwestie meer van old boys network
Per 1 juli 2017 treed ik toe tot de Raad van Toezicht van Stichting Driezorg en daar ben ik trots op! Ik voeg graag mijn kennis en kunde toe om zo bij te kunnen dragen aan goede en veilige ouderenzorg, in een organisatie waar het prettig werken is en die financieel gezond is. Dat zijn nogal wat hoogdravende doelstellingen in één zin. Hoe krijg ik dat voor elkaar?
Exit old boys network
Anno 2017 is toezichthouden geen erebaantje meer voor leden van het old boys network. Dat had het ook nooit moeten zijn, ik vind het een verantwoordelijke taak en gelukkig wordt die opvatting tegenwoordig breed gedeeld. De juridische ontwikkelingen maken ook duidelijk dat het een serieuze ‘rol’ is, het is niet zomaar iets voor ‘eventjes erbij’. Zo werden toezichthouders bij de failliete zorginstelling Meavita door de Ondernemingskamer (mede) verantwoordelijk geacht voor het wanbeleid en persoonlijk aansprakelijk gesteld voor de (torenhoge) onderzoekskosten. De Hoge Raad heeft inmiddels geoordeeld dat de zaak moet worden over gedaan. Niet zozeer op grond van de inhoudelijke beoordeling door de Ondernemingskamer maar vanwege formele gebreken. Verder zal het wetsvoorstel Bestuur en Toezicht in de toekomst toenemende risico ’s op aansprakelijkheid voor bestuurders en toezichthouders betekenen.
Toezichthouden wordt dus steeds meer door regels omgeven en dat brengt tot uitdrukking dat het een serieuze taak is. En terecht, zo dient de Raad toezicht te houden op het algemene beleid en de maatschappelijke doelstelling en financiële continuïteit van de instelling. Maar hoe dan? heb ik mij afgevraagd voordat ik mijn sollicitatie naar Driezorg verstuurde. Ik begon met het lezen van Governancecode Zorg 2017 en er ontstond een beeld van mijzelf als toezichthouder. Hoe zou ik het aanpakken?
Kan een jurist wel zonder regeltjes?
Alhoewel besturen en toezichthouden aan steeds meer regels is onderworpen, neemt de Governancecode Zorg 2017 juist afscheid van ‘afvinkgedrag’. Afvinkgedrag betekent aan de regels voldoen omwille van die regels. Er wordt eigenlijk niet meer goed nagedacht over het waarom. Maar dat is natuurlijk niet de bedoeling. De nieuwe code beoogt juist de dialoog over het waarom te bevorderen. Hoe richt je de organisatie zo in dat er optimaal wordt bestuurd en hoe doe je dat met gezonde inspraak van stakeholders?
De code heeft zeven principes, behoorlijke open normen, in plaats van nauwgezette regels. Kan een jurist daar wel mee uit de voeten?, werd mij gevraagd tijdens de sollicitatie. Die houden toch zo van regeltjes?
De X-factor
Ik kan er zeker mee uit de voeten was mijn antwoord, want als arbeidsrechtadvocaat heb ik dagelijks te maken met de open normen van het recht. Ik zoek telkens de ruimte binnen die open normen en de balans tussen de belangen van werkgever en werknemer. Dat is ook waar OXP voor staat, de verbinding leggen tussen de organisatie en het personeel. En tussen het verleden en de toekomst. Om klanten verder te helpen, stellen we kritische vragen om op tijd te kunnen adviseren en ondersteunen, om problemen te voorkomen en kansen te benutten. Dát is hoe ik in mijn vak sta en hoe ik het als toezichthouder ga aanpakken. Met een positief kritische houding de dialoog aangaan, binnen de Raad, met de bestuurder, Ondernemingsraad en Cliëntenraad. Niet om de bestuurder achteraf te controleren, maar om vooraf het gesprek op gang te brengen en tot betere inzichten te komen.
Eerlijk is eerlijk, de doelstellingen die ik in één zin samenperste blijven onverminderd ambitieus. Als ik daaraan kan bijdragen, vind ik dat een prachtige uitdaging!